Þórhildur Sunna Ævarsdóttir, þingmaður Pírata, hefur verulegar efasemdir um að sóttvarnalög heimili þá framkvæmd sem nú er í gildi á landamærunum. Íslendingar – eins og útlendingar – sem koma frá hááhættusvæðum þurfa nú að fara í sóttvarnahús í fimm daga geti þeir ekki framvísað bólusetningavottorði.
Þórhildur kveðst hafa lesið lögin eins og þau voru samþykkt um daginn, bæði greinargerð og nefndarálit.
„Hvergi er skýr heimild til þess að neyða alla ferðamenn frá ákveðnum svæðum til dvalar í sóttvarnarhúsi. Til þess að skerða mannréttindi fólks með jafn umfangsmiklum hætti þurfa stjórnvöld að minnsta kosti að hafa skýra lagaheimild fyrir skerðingunni, annars er þessi framkvæmd bara brot á stjórnarskrárvörðum réttindum fólks til frelsis. Reynist það rétt mat hjá mér, er þessi ríkisstjórn að baka ríkinu gríðarlega skaðabótaskyldu fyrir ólögmætar frelsissviptingar á skala sem ekki hefur áður þekkst.“
Þórhildur bendir svo á að annað og það er að í leiðbeiningum stjórnvalda kemur fram að ekki sé heimilt að fara út úr herbergi meðan á dvöl stendur.
„Ef það er rétt að fólk fær nákvæmlega ekkert að viðra sig úti þá eru stjórnvöld að brjóta gegn banni við pyntingum og annarri vanvirðandi meðferð eða refsingu. Og enginn neyðarréttur veitir stjórnvöldum undanþágu frá því banni. Allir frelsissviptir einstaklingar eiga rétt á klukkustundar útiveru á dag. Það eru engar afsakanir fyrir því að virða ekki þann rétt.“
Þórhildur, sem er löglærð, segir að allir hafi skilning á nauðsyn þess að hindra útbreiðslu veirunnar og hingað til hafi mikil samstaða ríkt um aðgerðirnar.
„Það kann að vera að sóttvarnarlækni og ríkisstjórn finnist þessar frelsissviptingar réttlætanlegar í ljósi ástandsins og þeim detti engin önnur og vægari úrræði í hug. En, það er ekki heimild fyrir þessu í lögum og við megum aldrei leyfa stjórnvöldum að svipta fólk frelsinu eftir eigin geðþótta.“
Fréttablaðið fjallar um málið á vef sínum í dag og kveðst hafa rætt við fjölda lögfræðinga sem lýsa verulegum efasemdum um lögmæti þessara aðgerða. Vísa þeir meðal annars í 1. Grein nýrra sóttvarnalaga sem samþykkt voru í febrúar síðastliðnum þar sem sóttvarnahús er skilgreint sem „staður þar sem einstaklingur, sem ekki á samastað á Íslandi eða getur af öðrum sökum ekki eða vill ekki einangra sig í húsnæði á eigin vegum, getur verið í sóttkví eða einangrun vegna gruns um að hann sé smitaður af farsótt eða ef staðfest er að svo sé.“
Var ofangreind skilgreining ekki í frumvarpi heilbrigðisráðherra heldur kom hún inn í lögin í meðförum Alþingis.
„Af því má álykta að Alþingi líti svo á að ekki megi skikka Íslendinga í sóttvarnahús nema þeir séu í fyrsta lagi annað hvort smitaðir eða grunur leiki á um smit og í öðru lagi að þeir neiti að fara í sóttkví, hafi brotið gegn ákvörðun um sóttkví, eða hafi ekki í önnur hús að venda,“ segir í frétt Fréttablaðsins.
