„Stundum verið að hringja í pabba minn til að spyrja hvern ég ætla að skipa í ein­hver em­bætti“

Ás­laug Arna Sigur­björns­dóttir, dóms­mála­ráð­herra er nýjasti gesturinn í Pod­casti Sölva Tryggva­sonar. Ás­laug hefur undan­farið verið í eld­línunni í um­ræðunni, en segist sjálf ekki kippa sér mikið upp við stór­yrði margra í hennar garð. Hún tjáði sig um af­léttingar á Co­vid-að­gerðum eftir ríkis­stjórnar­fund ný­verið og hlaut skammir fyrir:

,,Ég var spurð beint eftir ríkis­stjórnar­fund hvort ég teldi tíma­bært og ég vonaði að það yrði bráðum hægt að fara að af­létta að­gerðum hérna innan­lands. Hver myndi ekki svara því játandi að binda vonir við það. Ég tel eðli­legt að við förum að fá um frjálst höfuð að strjúka þegar búið er að bólu­setja 90% af þeim sem eru 70 ára og eldri og eru í mestu hættunni. En ég fékk miklar skammir fyrir, þó að nokkrum dögum seinna hafi síðan sömu af­léttingar og ég talaði fyrir orðið að veru­leika. Mér finnst bara orðið mjög mikil­vægt að tala bjart­sýni inn í stöðuna.

Stundum les maður frétta­miðla og það er eins og það gangi allt ömur­lega….Við þurfum að þora að ræða það núna að við viljum stefna að opnara og frjálsara sam­fé­lagi. Það á ekki að vera eðli­legt að landa­mæri séu lokuð og allt frá út­löndum sé hættu­legt. Fólk af er­lendum upp­runa sem býr hér á ekki að þurfa að þola það að það sé gengið upp að því og spurt hvort það eigi ekki að vera í sótt­kví,” segir Ás­laug, sem segir að sér finnist á­huga­vert hve oft sé gripið til aldurs hennar og kyn­ferðis þegar fólk gagn­rýnir hana:

,,Þegar gripið er til aldurs míns eða kyns til að gera lítið úr því sem ég sagði án þess að ræða hlutina mál­efna­lega, þá lít ég þannig á að það sé ekki mikið í því. En það á ekki að tala svona til ungs fólks í á­hrifa­stöðum. Ungt fólk er ekki síðra en eldra fólk. Hvað var Kári að segja? Að ég vildi fórna heilsu þjóðarinnar og það væri á­kefð æsku minnar sem væri að stjórna því. Að ég væri ekki nógu klár og skyn­söm til að taka réttar á­kvarðanir. Það eina sem ég sagði var að ég vonaðist eftir af­léttingum sem nú hafa orðið að veru­leika. En ég er orðin vön þessu eftir að hafa verið 10 ár í opin­berri um­ræðu. En það stuðar mann þegar það er bein­línis verið að halda fram röngum hlutum. Annað leiðir maður hjá sér.”

Kölluð ,,stelpan”

Ás­laug er ekki mikið fyrir að tala um að það sé erfitt að vera kona í stjórn­málum, en segist engu að síður upp­lifa að það sé enn horft á kynin með ó­líkum augum.

,,Það er stundum verið að hringja í pabba minn til að spyrja hvern ég ætla að skipa í ein­hver em­bætti. Svo er ég kölluð ,,stelpan” og fleira í þeim dúr og talað eins og maður sé ekki fær um að taka stórar á­kvarðanir. En ég á svo ó­trú­lega gott net af fólki sem styður mig að ég tek þetta ekki inn á mig.”

Ás­laug var mikið gagn­rýnd af á­kveðnum hópum fyrir að fara með þyrlu yfir eld­gosið, en gefur ekki mikið fyrir það:

,,Að fara með þyrlu yfir eld­gos sem yfir­maður al­manna­varna og allt verður brjálað. Ég hef ekki séð aðra ráð­herra sem sinna sínum verk­efnum fá svona yfir sig. For­setinn fór tveimur dögum á eftir mér í þyrlu­ferð. Hann er ekki yfir­maður al­manna­varna og hefur ekki sér­stakt hlut­verk í þessum málum, en mér finnst það alveg sjálf­sagt að hann hafi farið úr því honum var boðið. Ég tek þessa gagn­rýni ekki inn á mig, en það er at­hyglis­vert að bera saman hvernig gagn­rýni fólk fær. Það er ekki eins og ég hafi boðið mér sjálf og mætt með drykk í út­sýnis­ferð. Ég var í vinnunni.”

Langaði að pönkast á landsfundinum

Ás­laug Arna, sem varð næst­yngsti ráð­herra Ís­lands­sögunnar þegar hún tók við em­bætti, segir að á­huginn á stjórn­málum hafi byrjað snemma:

,,Ég byrjaði snemma að hafa á­huga á sam­fé­laginu og pólitík, en ætlaði ekkert endi­lega í stjórn­mál. En ég fann að þetta átti vel við mig og var ein­hvern vegin fljót­lega mætt í um­ræðu­þátt hjá Mikael Torfa­syni á Stöð 2 sem fastur gestur á móti Össuri Skarp­héðins­syni rétt upp úr tví­tugu. Þar mætti ég fyrr­verandi ráð­herra, sem er mikill haukur og mjög mælskur. En ég hugsaði samt alltaf með mér að stjór­málin væru eitt­hvað sem ég vildi gera seinna, en svo gekk mér bara ekkert vel að bakka út.

Ég var þreytt á því hvað Sjálf­stæðis­flokkurinn var með lítið af ungu fólki í farar­broddi og þegar það kom lands­fundur fann ég að mig langaði að pönkast að­eins þar og við mætum þarna 200 ungir sjálf­stæðis­menn á lands­fundinn með 100 breytingar­til­lögur og ég hélt utan um skipu­lagið. Við mættum þarna mál­efna­leg með frjáls­lyndið að vopni og var mjög vel tekið. Það endaði með því að ég bauð mig fram sem ritari og var kjörin í það em­bætti 25 ára. Þá vissi ég að ég gæti ekki haldið mig frá stjórn­málum.”

Ás­laug Arna hefur bæði starfað í lög­reglunni og á sjó. Hún segir hvoru tveggja hafa verið mjög á­huga­vert og gefandi:

,,Það var frá­bært að vinna í lög­reglunni. Rosa­lega mikil­væg og dýr­mæt reynsla að fá að vinna við að að­stoða fólk í erfiðum að­stæðum og sjá öll þau verk­efni sem lög­reglan vinnur við…svo hafði mig lengi langað á sjó og komst loksins í túr um verslunar­manna­helgi frá Vest­manna­eyjum. Þá voru allir að fara á þjóð­há­tíð á sama tíma og ég var að fara á sjó. Ég fór á Makríl­túr í Græn­lands­haf með frá­bærum mönnum sem senda mér enn­þá oft hvatningu af sjónum. Það var líka gaman að fá að koma þeim á ó­vart. Maður sá á þeim fyrst þegar ég kom um borð að þeir hugsuðu með sér að ég yrði ein­hvers konar undar­legt sýnis­horn af starfs­krafti. En þeir voru mjög sáttir við mig þegar túrinn var búinn.”

Erfiðast að vinna sig úr sorginni við móðurmissinn

Ás­laug missti móður sína þegar hún var ung og segir það hafa kennt sér mjög margt:

,,Að missa móður sína þegar maður er svona ungur er eitt­hvað sem ég myndi ekki óska neinum. En maður lærir að meta lífið upp á nýtt og tekur ekki lengur öllu sem sjálf­sögðum hlut. Lífið getur verið stutt og það er eins gott að vera ó­hrædd og kýla á hlutina á meðan maður getur. Ég held að margir upp­lifi það sem missa ein­hvern of snemma að fara í gegnum sorg yfir því sem hefði átt að verða. Þú ert búinn að sjá fyrir þér líf þitt, en svo er klippt á á­kveðinn hluta.

Þessi aðili verður ekki með þér við stóra á­fanga og þú getur ekki deilt hlutum með mann­eskjunni. Það var sorgin sem mér fannst erfiðast að vinna mig úr varðandi mömmu mína. Það er mikil­vægt að hitta fólk sem hefur upp­lifað það sama og ræða hlutina. Þess vegna hef ég lagt mig fram um að ræða við fólk sem hefur misst for­eldra snemma. Hver og einn verður að fá að syrgja á sinn hátt og tíminn læknar ekki öll sár, en maður lærir að lifa með þessu.”

Í þættinum ræða Sölvi og Ás­laug um grund­vallar­at­riði í stjórn­málum, tímana þegar Ás­laug vann á sjónum og í lög­reglunni og margt fleira.