„Það er sjálfsögð réttlætiskrafa að lífskjör þjóðarinnar séu sem jöfnust óháð búsetu,“ segir Guðjón S. Brjánsson, þingmaður Samfylkingarinnar, í grein í Fréttablaðinu í dag.
Þar skrifar hann um raforkukostnað til heimila og segir hann að sláandi ójafnræði ríki milli dreifbýlis og þéttbýlis. Guðjón nefnir dæmi:
„Það kostar margfalt meira að kveikja ljós í eldhúsinu hjá vini mínum í Strandabyggð en heima á Akranesi. Er á þessu einhver skynsamleg og sanngjörn skýring? Nei, ekki þegar um er að ræða sjálfsagða grunnþörf hvers heimilis í nútímasamfélagi.“
Hann bendir á að lög um jöfnun kostnaðar við dreifingu raforku hafi tekið gildi árið 2004 og áttu þau að jafna í stórum dráttum verð á raforku til notenda vítt og breitt um landið. Hann segir að þetta markmið um jöfnuð hafi engan veginn náðst.
„Síðasta áratug hefur bilið þvert á móti stöðugt aukist og mismunað íbúum landsbyggðar með stórfelldum hætti. Gjaldskrár í dreifbýli hafa hækkað ört miðað við hækkanir í þéttbýli sem leitt hefur til þess að bilið milli dýrasta þéttbýlis og meðalverðs í dreif býli hefur aukist háskalega og kostnaðarmunur nemur nú jafnvel 60%,“ segir hann.
Guðjón segir að ein samræmd gjaldskrá fyrir alla landsmenn sé eðlileg réttarbót fyrir íbúa landsbyggðar sem á sviði orkumála standa mjög höllum fæti á köldum svæðum. Þá búi þeir við tíðari rafmagnstruflanir en flestir þéttbýlisstaðir. „Og hvað segir þessi hrópandi mismunun um nýsköpunarmöguleika á landsbyggðinni?“
Guðjón segir að í ljósi þess að uppspretta raforku sé vítt og breitt um landið sé sjálfsögð krafa að þessi sameiginlega auðlind nýtist landsmönnum á samræmdum kostnaðarlegum forsendum, hvar sem þeir eru í sveit settir.
„Í dag ríkir sláandi ójafnræði milli dreifbýlis og þéttbýlis,“ segir hann.
Hann segir að það séu yfirlýst markmið stjórnvalda að jafna eins og kostur er búsetuskilyrði um land allt en þetta séu bara orðin tóm.
„Með samræmingu raforkuverðs yrði hins vegar stigið raunverulegt skref í þá átt, bæði hvað varðar einstaklinga, fjölskyldur og atvinnustarfsemi sem býr að flestu leyti við erfiðari skilyrði en á þéttbýlli svæðum.“
Guðjón bendir á að margir muni enn eftir þeim tímum þegar ójöfnuður ríki varðandi símanotkun og skrefatalningu þegar langlínusímtöl giltu fyrir landsbyggðina.
„Þetta var afnumið með lögum á Alþingi síðla árs 1996. Eftir það hefur gjald fyrir talsímaþjónustu verið óháð búsetu og innheimta sérstaks álags vegna langlínusímtala óheimil. Þannig á þetta líka að vera varðandi umgjörð raforkumála og það eru nokkrar leiðir að þessu marki,“ segir Guðjón sem bætir við að þingflokkur Samfylkingarinnar muni beita sér í þessu efni á komandi þingi.
„Það er sjálfsögð réttlætiskrafa að lífskjör þjóðarinnar séu sem jöfnust óháð búsetu. Í þeim tilgangi þarf að tryggja eins og kostur er að algengustu lífsnauðsynjar og almenn þjónusta standi til boða á sama verði hvar sem er á landinu. Raforka á ekki að vera þar undanskilin.“
