Haraldur Sveinsson fæddist í Reykjavík 15. júní 1925. Hann lést í Brákarhlíð í Borgarnesi 21. september 2019. Haraldur Sveinsson var einn af burðarásunum í sögu Morgunblaðsins en hann settist í stjórn Árvakurs, útgáfufélags Morgunblaðsins, árið 1951 þegar hann tók sæti föður síns, Sveins M. Sveinssonar. Þremur árum síðar var hann orðinn stjórnarformaður.
Haraldur var framkvæmdastjóri Morgunblaðsins frá 1968 til 1995. Hann var stjórnarformaður Árvakurs frá 1954 til 1969 og aftur eftir að hann lét af starfi framkvæmdastjóra frá 1995 til 2005. Greint er frá andláti Haraldar í Morgunblaðinu og ítarlega fjallað um störf hans á fjölmiðlinum.
Í kveðju frá Árvakti er vitnað í Harald:
„Ég byrja hvern vinnudag á Morgunblaðinu með því að skoða stöðu fyrirtækisins það sem af er árinu og hvernig staðan var fyrir ári á sama tíma.“
Þá er Haraldur sagður hafa staðið með starfsmönnum ef á móti blés. Í kveðju Árvakurs segir:
„Haraldur var heill og réttsýnn í öllum sínum samskiptum og orð hans stóðu eins og stafur á bók. Við leiðarlok eru Haraldi Sveinssyni þökkuð farsæl og verðmæt störf og traust vinátta og stuðningur og fjölskyldu hans sendar innilegar samúðarkveðjur.“
Þá skrifar Styrmir Gunnarsson fyrrverandi ritstjóri Morgunblaðsins, minningargrein um Harald. Þar segir:
„Haraldur Sveinsson minnti mig alltaf á gamlan bónda, traustur og hlýr, var annt um hag starfsmanna sinna og fastur fyrir, ef svo bar við. Hann var framkvæmdastjóri Morgunblaðsins mestan hluta þess tíma, sem ég starfaði á Morgunblaðinu og stjórnarformaður Árvakurs hf., útgáfufélags blaðsins, bæði fyrir og eftir þann tíma.
Raunar var hann eins konar bóndi á Álftanesi á Mýrum, jörð sem hann átti og hestamennska var hans áhugamál. Við áttum sameiginlegt áhugamál, sem var hagur sveitanna og landbúnaðarins. Slík eru áhrif sveitanna á fólk, sem á yngri árum er svo heppið að komast í snertingu við þann þátt þjóðlífsins.
Samstarf framkvæmdastjóra Morgunblaðsins og ritstjóra var mjög náið og samskipti dagleg. Verkaskiptingin var skýr og sjálfstæði ritstjórnar ótvírætt. En að sjálfsögðu voru skoðanir oft skiptar. Hefðbundið ágreiningsefni var, hvort efni blaðsins væri of þungt fyrir hinn almenna lesanda og hvort auka ætti það sem kallast mætti léttmeti.
Kannski var sjálfstæði ritstjórnar staðfest með skýrustum hætti í þeim deilum sem stóðu um svokallað fjölmiðlafrumvarp ríkisstjórnar Davíðs Oddssonar. Ritstjórn blaðsins barðist hart fyrir því á sama tíma og stjórn Árvakurs hf. tók allt aðra afstöðu.
En um annað mál, sem olli ágreiningi á öðrum vettvangi, var órofa samstaða á milli ritstjóra Morgunblaðsins og Haraldar og annarra eigenda blaðsins, en það snerist um tengsl Morgunblaðsins við Sjálfstæðisflokkinn.
Í þeim átökum, sem stóðu með hléum í áratugi, stóð Haraldur Sveinsson eins og klettur að baki ritstjórum blaðsins í því að útiloka afskipti Sjálfstæðisflokksins og forráðamanna hans, hverju sinni, af daglegri ritstjórn blaðsins.
En að sjálfsögðu hafði hann, eins og aðrir eigendur blaðsins, sínar skoðanir á því sem gert var hverju sinni á ritstjórninni og þeirri afstöðu, sem blaðið tók til einstakra mála. Lengi vel hittust ritstjórar og eigendur einu sinni á ári yfir kvöldverði, sem gat staðið fram á næsta morgun, þar sem við ritstjórarnir vorum teknir í gegn en héldum jafnan uppi hörðum vörnum. Þetta voru eftirminnilegir fundir sem höfðu engin áhrif á þá vináttu sem ríkti innan þessa hóps.
Mér er minnisstætt, að þegar æskuvinur minni, Ragnar Arnalds, var fjármálaráðherra og Morgunblaðið gerði athugasemdir við stefnu hans og störf, tók Haraldur upp hanzkann fyrir Ragnar og sagði ítrekað við mig að Ragnar væri einn bezti fjármálaráðherra sem hér hefði setið. Haraldur fann í Ragnari „íhaldsmann á almannafé“, svo gripið sé til orða sem annar áhrifamaður á vinstri kantinum notaði einu sinni.
Þegar annar æskuvinur minn, Jón Baldvin Hannibalsson, var ritstjóri Alþýðublaðsins um skeið hafði Haraldur orð á því við mig að í því blaði birtust beztu leiðarar í íslenzkum blöðum þá stundina.
Mér þótti vænt um þessi ummæli hans um mína gömlu vini, sem ekki voru algeng í okkar herbúðum í þá daga.
Þá skrifar Hjálmar Jónsson, formaður Blaðamannafélag Íslands minningargrein. Þar segir:
„Þegar ég hóf störf á Morgunblaðinu snemma á níunda áratugnum var Haraldur framkvæmdastjóri þar og var það lengst af því tímabili sem ég starfaði þar, sem spannaði aldarfjórðung þegar upp var staðið. Í mínum huga var Haraldur fyrirmynd atvinnuveitenda og hvernig á að nálgast það vandasama hlutverk. Morgunblaðið á þessum tíma var einstakur vinnustaður og ég hef ekki hitt gamlan vinnufélaga, sama úr hvaða starfsgrein, sem ekki er sama sinnis. Haraldur átti ekki lítinn þátt í því. Orðum hans mátti treysta fullkomlega. Maður upplifði sannan liðsanda sem starfsmaður á Morgunblaðinu og hafði það á tilfinningunni að vera hluti af heild og að ef eitthvað bjátaði á myndi vinnustaðurinn standa með manni. Eftir höfðinu dansa limirnir. Þar til viðbótar upplifði ég það aldrei þannig að Morgunblaðið væri rekið í hagnaðarskyni fyrst og fremst, svo einkennilega sem það kann að hljóma í eyrum nútímans. Metnaðurinn fyrir Morgunblaðinu og hlutverki þess í íslensku samfélagi var alltaf í forgrunni, þó það sé auðvitað grunnforsenda alls rekstrar að tekjur séu umfram gjöld. Sannkölluð forréttindi að hafa fengið að starfa á Morgunblaðinu á þessu tímabili.
Ég hygg að þegar Morgunblaðið var fyrirferðarmest á íslenskum fjölmiðlamarkaði hafi um þriðjungur fastráðinna félaga í Blaðamannafélagi Íslands starfað þar. Eðlilega var oft tekist á um kaup og kjör, en þegar ég kom að því borði var Haraldur ekki lengur í forystu fyrir samninganefnd Félags íslenskra prentiðnaðarins. Gamlir samninganefndarmenn Blaðamannafélagsins segja mér hins vegar að hann hafi verið einstaklega réttsýnn og viðræðugóður, þó hann héldi fram sínum málstað af einurð. Ég kynntist honum hins vegar í stjórn Lífeyrissjóðs blaðamanna, þar sem hann var formaður um áratugaskeið. Ég held að Haraldur hafi litið þannig á að það væri ein af skyldum vinnuveitenda að tryggja starfsmönnum sínum framfærslu eftir að starfsdeginum lyki. Í stjórn lífeyrissjóðsins var starfsandinn einstaklega góður. Þar höfðu allir það sameiginlega markmið að tryggja ávöxtun lífeyrissjóðsins sem best með sem minnstri áhættu og aldrei kom til umræðu að stjórnarlaun væru greidd fyrir starfið þar. Fólk sem sóttist eftir trúnaðarstörfum átti að gera það vegna áhuga á málefninu og ekki hafa af því persónulegan ávinning. Reyndin var svo sú að þegar Lífeyrissjóður blaðamanna sameinaðist Lífeyrissjóði verslunarmanna um aldamótin 2000 vegna ákvæða laga um lágmarksstærð lífeyrissjóða, var hægt að auka réttindi sjóðfélaga um fjórðung vegna sterkrar eignastöðu sjóðsins.
Að leiðarlokum þakkar Blaðamannafélag Íslands Haraldi fyrir samfylgdina um áratugaskeið og biður fjölskyldu hans Guðs blessunar.“
