Vilhjálmur Birgisson, formaður Verkalýðsfélags Akraness, er ósammála Tómasi Guðbjartssyni, náttúruverndarsinna og lækni, sem skrifaði nokkuð harðorða grein á vef Vísis í gær.
Í grein sinni gagnrýndi Tómas það meðal annars að sami ráðherra skuli fara með umhverfismál og orkumál og staðan hér á landi væri annig að náttúran væri alltaf sett í annað sæti á eftir hagsmunum orkugeirans. Tómas fór víðar í grein sinni og gagnrýndi meðal annars Rio Tinto í Straumsvík.
Í grein á Facebook-síðu sinni segir hann það skjóta skökku við að svona mikill umhverfissinni eins og Tómas skuli leggjast gegn því að Íslendingar sem þjóð reyni að verða fyrsta þjóðin sem tekst að hverfa alfarið frá því að nota jarðefnaeldsneyti sem orkugjafa hér á landi eins og stefnt er að samkvæmt stjórnarsáttmálanum.
Ótrúlegt að fólk leggist gegn þessu
„En til að okkur takist að knýja í gegn þessi orkuskipti ekki bara hvað bílaflotann varðar heldur einnig skipa og jafnvel flugflotann þurfum við að virkja og framleiða hreina græna orku. Það eru allar þjóðir heims sem leita logandi ljósi að því að geta framleitt vistvæna græna orku og komast þannig frá mengandi orkugjöfum eins og kolum, gasi og kjarnorku,“ segir Vilhjálmur í grein sinni.
Hann segir það ótrúlegt – og það sérstaklega hjá fólki sem kallar sig umhverfissinnar – að fólk leggist gegn því að við nýtum okkar tækifæri til orkuöflunar á hreinni orku til að vinna bug á loftslagsvanda heimsins. Íslendingar séu í einstakri stöðu til að leggja okkar af mörkum og erum í öfundverðri stöðu umfram aðrar þjóðir.
„Við sem þjóð getum svo sannarlega verið stolt af okkar framlagi til umhverfismála þótt alltaf megi gera betur. Rétt er að minna enn og aftur á að nánast öll húsakynni hér á landi eru kynt með vistvænu heitu vatni á meðan stórþjóðir vítt og breitt um heiminn kynda hús sín með óumhverfisvænum hætti eins og gasi. Við framleiðum eitt hreinasta ál í heimi með okkar grænu orku en stór hluti af áli í dag er framleitt með kolum eða öðrum mengandi orkugjöfum, en ál sem framleitt er með kolum mengar tífalt meira en íslensku álverin. Ál er umhverfisvæn málmur enda er endurvinnsluhlutfall áls t.d. á áldósum um 70% og hefur verið talað um að áldósir sem fara í endurvinnslu séu jafnvel komnar aftur í hillur verslana eftir 6 vikur.“
Þrjár flugur í einu höggi
Vilhjálmur er þeirrar skoðunar að við eigum að framleiða meira af vistvænni græni orku og nýta hana til atvinnusköpunar fyrir fólk hér á landi. Með því sé hægt að slá þrjár flugur í einu höggi – gjaldeyristekjur þjóðarinnar verði auknar, unnið verði gegn lofslagsvandanum og vel launuðum störfum fjölgað.
„Halda menn virkilega að við sem þjóð myndum búa við það raforku- og flutningsöryggi á raforku ef við hefðum ekki jafntrygga og öfluga kaupendur af raforkunni og stóriðjufyrirtækin? Ekki dettur fólki til hugar að við værum búin að byggja upp jafn öflugt og gott raforkukerfi ef þessa stórkaupenda nyti ekki við, svo ekki sé talað um það raforkuverð sem heimilin búa við.“
Vilhjálmur bendir á að orkufyrirtækjum hér á landi í eigu almennings gangi gríðarlega vel vegna hækkandi álverðs og þessi fyrirtæki skili tugum milljarða í hagnað, íslenskri þjóð til heilla.
„Ég held á skrifum Tómasar megi enn og aftur skynja mikla andúð í garð stóriðjunnar sem skilar upp undir 6000 þúsund fjölskyldum með afleiddum störfum lífsviðurværi. Ekki bara þessi mikilvægu gjaldeyrisskapandi stóriðja búi til lífsviðurværi fyrir þúsundir fjölskyldna heldur er þessi starfsemi hjartað í að dæla lífsviðurværi til heilu byggðarlaganna eins og okkur Vestlendinga sem og Austfirðinga. Það er mikilvægt að allir átti sig á því að hjartað í íslensku efnahagslífi eru gjaldeyrisskapandi atvinnugreinar, atvinnugreinar eins og ferðaþjónustan, sjávarútvegurinn og orkusækin iðnaður. En þessar gjaldeyrisskapandi atvinnugreinar skapa milli 70% til 80% af gjaldeyristekjum þjóðarinnar.“
Segir Vilhjálmur að þessar greinar séu hjartað í efnahagslífi þjóðarinnar og stuðlar að því að hægt verði að halda stofnunum samfélagsins á lífi: Menntakerfinu, löggæslunni og heilbrigðiskerfinu.
Skilar 150 milljörðum króna
„Heldur einhver að lokun álvera sem knúin eru áfram með grænni orku myndu hjálpa við að auka fjármagn til heilbrigðiskerfisins? Iðnaður sem skilur upp undir 150 milljörðum eftir í íslensku samfélagi? Tómas sagði í fyrra að álverið í Straumsvík væri dauðvona og það væru góðar fréttir fyrir íslenska náttúru. Væri það góðar fréttir fyrir loftslagsvandamál heimsins að álverið í Straumsvík myndi loka og framleiðsla myndi færast til landa sem nota kol sem mega tífalt meira? Nei fjandakornið. Myndi það hjálpa Landsspítalanum að 35 milljarðar myndu hverfa úr íslensku hagkerfi, upphæð sem er eins og ein loðnuvertíð? Væru það góðar fréttir fyrir hundruð fjölskyldna sem myndu missa lífsviðurværi sitt ef álverinu væri lokið, nei fjandakornið. Tómas sagði líka í þessu viðtali að Straumsvík væri sennilega komin á líknandi meðferð sem þýðir á læknamáli að lækning sé ekki lengur í boði og notaði hann lækningasamlíkingar til að leggja áherslu á orð sín.“
Vilhjálmur segir mikilvægt að hvorki manneskjur né fyrirtæki séu sett á líknandi meðferð að ástæðulausu ef lækning er framkvæmanleg. „Enda má segja að rekstrarvandamál sem álverið í Straumsvík hefði glímt við hafi reynst einungis slæmt kvef sem nú hefur vonandi tekist að lækna.“
Vilhjálmur bendir á að þjóðin beri mikla virðingu fyrir heilbrigðisfólki og er ekki í vafa um að stór hluti íslensku þjóðarinnar beri ómælda virðingu fyrir íslensku heilbrigðisfólki og mönnum eins og Lækna-Tómasi sem hefur oft á tíðum unnið nánast kraftaverk við að bjarga mannslífum eins og fjölmargar fréttir staðfesta.
„En til að styðja við það góða og mikilvæga starf sem heilbrigðisfólk sinnir daglega þarf öflug gjaldeyrisskapandi fyrirtæki því ekki getum við öll unnið undir verndarvæng ríkis og sveitarfélaga sem opinberir starfsmenn.“