Það halda margir að atvinnubannstilburðir valdaklíkunnar á Íslandi tilheyri síðustu öld, svo sem þeim tíma frá síðustu öld þegar Jónas frá Hriflu vildi banna atvinnuþátttöku kommúnista í opinberri stjórnsýslu, en freki valdsmaðurinn er enn að og deilir bæði og drottnar á atvinnumarkaði – og sparkar þeim hiklaust út sem hafa ekki réttu skoðunina.
Svona lýsti Ólína Kjerúlf Þorvarðardóttir, doktor í þjóðháttafræði og fyrrverandi alþingismaður spilltri fyrirgreiðslupólitíkinni í stjórnsýslu og atvinnulífi landsmanna í fréttaþættinum 21 í gærkvöldi, en þar sagði hún Sigmundi Erni frá inntaki nýrrar bókar sinnar sem kom út í gær og ber nafnið Spegill fyrir skuggabaldur með undirtitlinum atvinnubann og misveiting valds.
Þar bregður hún sögulegu ljósi á hvernig atvinnurekendavald og klíkustjórnmál hafa spunnið sameiginlega valdaþræði í íslensku samfélagi allar götur frá heimastjórninni 1904. Fjöldi dæma er tekinn í bókinni af starfsfólki í sjávarútvegi, iðnaði, opinberri stjórnsýslu, skólum og heilbrigðisþjónustu sem ýmist hefur verið hótað uppsögn sakir skoðana sinna, látið fara af því að „það láti ekki segjast“ eða fái hvergi vinnu vegna sterkra skoðana sinna á málefnum líðandi stundar.
Freki karlinn sem þenji brjóstið og æpir hæst fær enn þá sínu fram, burtséð frá reglum og almennu siðferði – og meðvirkni samfélagsins í því efni sé svo til alger. Enda fari best á því að þegja og viðra ekki skoðanir sínar hafi fólk vinnu.
Þáttinn má sjá í heild sinni hér að neðan:
