„Samherjahjón ákveða að greiða börnum sínum arf, fyrirfram. Sagt er að verðmætið sé um 70 milljarðar króna. Það er há upphæð sem foreldrar ákveða að færa börnum sínum. Auður sem hefur orðið til vegna þess að eigendur Samherja hafa haft aðgang að sameiginlegum auðlindum þjóðarinnar.“
Svona hefst grein sem Oddný Harðardóttir, þingmaður Samfylkingarinnar, skrifar og birtist á vef Vísis.
Þar skrifar hún um fiskveiðiauðlindina og segir að auðlindarentan hafi runnið nær óskipt í vasa útgerðarmanna á Íslandi.
„Renta sem ætti að renna í ríkissjóð og sveitarsjóði og þaðan til allra barna og velferðarkerfisins, rennur í vasa útgerðarmanna og þaðan beint til barna þeirra. Þegar börnunum áttaþúsund sem búa á íslenskum heimilum sem þurfa að framfleyta sér undir fátæktarmörkum er stillt upp við hliðina á börnum Samherja með arfinn sinn, verður ójöfnuðurinn átakanlegur.“
Oddný vísar í hugtakið „bölvun auðlindanna“ sem fjallar um spillingu sem stundum fylgir skjótfengnum gróða sem náttúruauðlindir geta skapað. Hún bendir á að Ísland búi yfir ríkulegum sjávarauðlindum og þessi bölvun vofi nú yfir okkur líkt og Namibíu.
„Það er skömm af því að auðlindarákvæði sé ekki komið í stjórnarskrá eftir afgerandi stuðning við það í þjóðaratkvæðagreiðslu um tillögur stjórnlagaráðs fyrir næstum átta árum,“ segir hún og bætir við að það hljóti að vera viðfangsefni stjórnmálamanna að sjá til þess að kerfið um nýtingu auðlinda byggist á jafnræði og gagnsæi.
Oddnýr segir að allt frá stofnun Samfylkingarinnar fyrir tuttugu árum hafi flokkurinn lagt fram tillögur um sanngjarnara og gagnsærra kerfi.
„Heppilegasta leiðin til að ákvarða gjald fyrir sérleyfi til nýtingar á takmarkaðri auðlind er að bjóða út sérleyfin í viðráðanlegum skrefum og útfæra tilboðsleiða með því að setja reglur sem taka tillit til byggðasjónarmiða, koma í veg fyrir samþjöppun og virða sérstöðu minni útgerða.“
Oddný segir að það sé hægt að laga gallað kerfi og vilji sé allt sem þarf.
