Fékk áfall þegar niðurstaðan lá fyrir: Lagður inn á geðdeild um helgina í slæmu ástandi

Kærunefnd útlendingamála hefur staðfest ákvörðun Útlendingastofnunar um að synja umsókn Nígeríumannsins Uhunoma Osayomore um alþjóðlega vernd hér á landi og dvalarleyfi á grundvelli mannúðarsjónarmiða. Niðurstaðan lá fyrir á föstudag.

Í tilkynningu frá hópi fólks sem barist hefur fyrir því að Osayomore fái að dvelja áfram á Íslandi kemur fram að hann hafi nú 30 daga til að yfirgefa landið sjálfviljugur, ella verður honum vísað úr landi með valdi að þeim tíma liðnum. Úrskurðurinn var kveðinn upp tveimur dögum áður en 18 mánuðir voru liðnir frá því að hann kom til Íslands.

Aðstæður ekki nógu slæmar

Í tilkynningunni segir að kærunefnd útlendingamála meti sögu hans „ótrúverðuga” og aðstæður í heimalandinu, Nígeríu, ekki nægilega „slæmar" til að réttlæta alþjóðlega vernd eða dvalarleyfi á grundvelli mannúðarsjónarmiða á Íslandi.

„Uhunoma er 21 árs og hefur verið á flótta og vergangi frá því hann var 14 ára gamall, eftir að faðir hans myrti móður hans og yngri systir hans lést í slysi. Síðan þá hefur hann orðið fyrir barðinu á vinnumansali, ofbeldi, kynferðisofbeldi, og ítrekað orðið heimilislaus svo eitthvað sé nefnt. Í heil sjö ár hefur líf hans verið ein stór óvissa full af lífshættu, martröðum og almennum hryllingi.“

Seldur til Líbíu

Bent er á að ógæfa hans hafi byrjað í lok árs 2013 þegar hann var seldur mansali til Bretlands og var látinn vinna ýmiskonar erfiðisvinnu í Manchester-borg án þess að fá nokkur laun fyrir. Sú dvöl endaði með handtöku og mátti Uhunoma afplána 3 mánuði í hinum alræmdu Campsfield House fangabúðum fyrir innflytjendur áður en hann var sendur aftur til Nígeríu, 15 ára að aldri. Þar bjó hann rúmt ár á götunni áður en hann var aftur seldur mansali, þá til Líbíu, þar sem hin langa ferð hans til Íslands hófst.

„Æskuraunum sínum í Bretlandi hafði Uhunoma reynt að gleyma og nefndi þær ekki í fyrstu viðtölum sínum hér, en Kærunefndin náði að draga þær fram og notar þær nú gegn honum, frásögn hans er metin „ótrúverðug” af þessum sökum. Sár reynsla ungs manns er ekki metin honum til tekna vegna þess að hún var enn sárari en hann sjálfur gaf upp,“ segir í tilkynningunni.

Þá kemur fram að Uhunoma hafi undanfarið sótt faglega aðstoð hjá Stígamótum og samtökin reynst honum vel. Fylgdi skýrsla frá þeim til Kærunefndarinnar sem studdi mál hans og frásögn.

Hallgrímur skrifar sögu hans

„Af virðingu við Uhunoma ætlum við undirrituð ekki að fara í frekari smáatriði í sögu hans að svo stöddu. Mikil umfjöllun var um mál hans fyrir u.þ.b. tveimur mánuðum síðan og skilaði undirskriftarsöfnun til stuðnings honum tæplega 47 þúsund undirskriftum. Það gerir hana að 10. fjölmennustu undirskriftarsöfnun Íslandssögunnar.“

Þá er þess getið að Hallgrímur Helgason, rithöfundur, vinur og stuðningsmaður Uhunoma, hafi skráð hina ótrúlegu „ferðasögu” hans, í samvinnu við Anne-Cécile Mermet, dósent við Sorbonne-háskóla, upp úr viðtölum við hann og vinnur Hallgrímur að verki upp úr henni sem birtast mun síðar.

Lagður inn á geðdeild um helgina

„Þegar úrskurður Kærunefndarinnar lá fyrir síðastliðinn föstudag var það mikið áfall fyrir Uhunoma. Hann kveið úrskurðarins og svaf lítið sem ekkert dagana á undan og alls ekkert í kjölfarið. Á sunnudag var hann svo lagður inn á bráðageðdeild í mjög slæmu ástandi, illa haldinn af þunglyndi, kvíða, áfallastreituröskun auk þess sem talin var hætta á því að hann veitti sjálfum sér skaða.“ 

Þá er bent á að starfsmenn Kærunefndarinnar sem undirrita úrskurðurinn gegni ýmsum trúnaðarstöðum í mannúðargeiranum. Þau sem undirrita úrskurðurinn eru Tómas Hrafn Sveinsson, Sindri M. Stephensen og Þorbjörg Inga Jónsdóttir. Tómas Hrafn er formaður barnaverndarnefndar Reykjavíkur og Þorbjörg Inga er formaður stjórnar Bjarkarhlíðar, nýrrar miðstöðvar fyrir þolendur ofbeldis. „Gerir þetta ómannúðlega afstöðu þeirra enn óskiljanlegri,“ segir í tilkynningunni. 

Þá kemur fram að lögmaður Uhunoma, Magnús D. Norðdahl, muni krefjast ógildingar á hinum nýja úrskurði fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur og verður málið þingfest þriðjudaginn 20. apríl næstkomandi. Dómsmálið getur tekið 6 til 12 mánuði en útkoman úr því mun ekki hafa nein áhrif á úrskurð Kærunefndarinnar. Uhunomas bíður því brottvísun innan skamms ef ekkert verður að gert. 

Bíður atvinna um leið og leyfi fæst

„Uhunoma Osayomore á nú íslenska fjölskyldu sem hann býr hjá og hefur tengst frá því hann kom til Íslands. Hans bíður atvinna um leið og leyfi fæst fyrir hann að dvelja hér og hann þarfnast engrar opinberrar aðstoðar. Hann á sér aðeins þann draum að fá að lifa í friði á Íslandi með fólkinu sem hann hefur kynnst og elskar hann. Með tíð og tíma langar hann til að mennta sig.

Í aðdraganda alþingiskosninga veltum við undirrituð fyrir okkur hvað mikið þurfi til að stjórnvöld hlusti og virði vilja þjóðarinnar í málum sem þessum? Það samræmist ekki yfirlýstri stefnu stjórnvalda að vísa úr landi ungum þolanda mansals, sem hefur verið fylgdarlaus á flótta frá 14 ára aldri.“

Undir tilkynninguna rita: Tómas Manoury, Hallgrímur Helgason, Morgane Priet-Mahéo, Ívar Pétur Kjartanssson og Magnús Tryggvason Eliassen.