Benedikt Jóhannesson, stærðfræðingur og stofnandi Viðreisnar, óttast að kórónuveiran verði með okkur mun lengur en margir vonast eftir – eða að minnsta kosti áhrif hennar.
Benedikt lýsir þessari skoðun sinni í aðsendri grein í Morgunblaðinu í dag og nefnir reyndar að þær takmarkanir sem fylgt hafa COVID-19-tímabilinu hafi komið sér ágætlega fyrir hann.
„Fjarfundir henta mér ágætlega, þeir taka skemmri tíma og eru umhverfisvænni en þeir gömlu. Mér fannst ágætt að vera einn á skrifstofunni, þegar öllum var ráðlagt að vera heima og hinir fóru allir eftir því. Ég var hvergi öruggari en þar.“
Benedikt tekur fram að frelsi sé mikilvægt og það sem fer verst með fólk séu ekki tímabundnar ferða- og samkomutakmarkanir, heldur skuldafjötrar.
„Atvinnuleysi er ennþá mikið og verðbólga sú mesta í mörg ár. Ferðaþjónustan kemst ekki á fullt á þessu ári. Ríki og sveitarfélög eru rekin með miklum halla. Kreppan varð grynnri en óttast var í upphafi, en hún gæti fylgt þjóðinni lengi,“ segir Benedikt en yfirskrift greinar hans er einmitt þessi: Verður veiran við völd til ársins 2030?
Hann bendir á að halli hafi verið á ríkissjóði árið 2019 þrátt fyrir hagvöxt og enga veiru og áætlanir gangi út á viðvarandi hallarekstri næstu árin með tilheyrandi skuldasöfnun.
„Skuldir hafa þann leiðinlega eiginleika að þær þarf að borga. Nú heyrist það viðhorf að vextir séu svo lágir að skuldir skipti litlu. Einhverntíma kemur samt að því að þeir hækka. Þá verður vaxtabyrðin þyngri og minna eftir í þörf málefni en nú. Um þetta snýst næsta kjörtímabil,“ segir hann.
Benedikt segir að landsmenn séu farnir að anda léttar því þeir telji sig sjá til lands í skammtímabaráttunni.
„En hætt er við því að um leið og sóttvarnalæknir hverfur af sviðinu taki seðlabankastjóri hans sess sem tíður gestur í fréttum. Velferð þjóðarinnar til lengri tíma felst í því að skuldir séu hóflegar og rekstur hins opinbera sjálfbær, án skattpíningar um langa framtíð. Nýtum kreppuna til þess að bæta samfélagið, okkur og komandi kynslóðum til farsældar.“